Sabreren van een fles Champagne
Het woord Sabreren is afgeleid van het franse woord Sabre (De Sabel). Bij het Sabreren wordt met een Champagnesabel de kurk (en het bovenste deel) van de Champagnefles afgeslagen. De kurk vliegt dan met een snelheid van 160 km per uur van de fles en zal tot 10-20 meter weg vliegen (maar een record van 72 meter is gekend).
Geschiedenis
Het sabreren van een fles Champagne met een sabel is zonder meer een kunst te noemen. De traditie is ontstaan in 1812 toen Napoleon in oorlog was met de kozakken in Smolensk (Rusland).
Men gaat er vanuit dat het de officieren waren van de cavalerie die de meegevoerde flessen uit Frankrijk sabreerden op het einde van de dag na een overwinning om deze te vieren. (of om een nederlaag weg te spoelen). Kwade tongen beweren dat het de kozakken waren die met deze techniek begonnen zijn nadat ze een aantal flessen hadden weten te veroveren. De Cavaleristen van het Franse leger hebben het sabreren tot kunst verheven in Frankrijk. De Confrérie du Sabre d'Or (een Champagnegilde met 17 ambassades waaronder één in Nederland maar niet in Belgie!) verspreidt de nobele kunst van het sabreren van Champagne.
Het is logisch dat de kunst zich daarna ook binnen Frankrijk verspreid. Tot op de dag van vandaag is het in Frankrijk heel gebruikelijk om een fles Champagne te sabreren. Tot 1986 is het sabreren een ongeorganiseerde bezigheid die met name in Frankrijk te zien is. De inhoud en kwaliteit van de Champagne flessen was, zeker in de beginjaren niet consistent en er gebeuren nog wel eens ongevallen.
Jean-Claude Jalloux, een Franse restaurateur, besluit op een koude winteravond van 1986, na een voortreffelijk diner met wat bevriende restaurateurs, een fles Champagne te openen; niet op de gebruikelijke manier, maar hij pakt een sabel en slaat met een soepel gebaar de fles Champagne open. Jean Claude Jalloux voelt als geen ander de invloed die zijn sabrage heeft op de andere aanwezigen in zijn restaurant. Er wordt geapplaudisseerd en enkelen van zijn gasten bestellen ook een fles Champagne om die op dezelfde spectaculaire manier te openen. Jean Claude Jalloux legt op dat moment de fundering voor een broederschap en de Confrérie du Sabre d'Or wordt opgericht. Er sluiten zich al snel meer restaurants waar een ieder die er in slaagt een fles Champagne met goed gevolg te sabreren, een diploma krijgt en zich officieel “Sabreur" mag noemen.
Enkel Champagne sabreren?
Niet alle flessen die op Champagne lijken lenen zich voor deze kunst. De purist zal zeggen dat alleen echte champagne gesabreerd mag worden in lijn met de Chevaliers van Napoleon. De waarheid is echter dat sekt's cava's en andere exotische bubbels vaak in dunnere, minder kwalitatieve flessen worden gebotteld en de druk bij deze wijnen kan variëren tussen de 3,5 en 9 bar varieert. Het resultaat van een sabrage van een andere bruisende wijn dan champagne is dus onvoorspelbaar. De fles kan exploderen en dit brengt uiteraard een gevaarlijke situatie met zich mee, vandaar dat een sabrage best uitsluitend met een champagne gebeurt.
De Techniek
Het sabreren van een Champagne is niet een activiteit is die zomaar door iedereen overal gedaan kan worden. Het is aan te bevelen om je te laten bijstaan door iemand die de kunst machtig is en ook weet aan welke veiligheidsvoorwaarden moet voldaan worden om de veiligheid te garanderen.
Eigenlijk zou je uitsluitend mogen sabreren met een Champagnesabel. Deze is bot, weegt 750-900 gram en is speciaal voor dit doel gemaakt. Bovendien moet je steeds handschoenen en een veiligheidsbril voorzien om jezelf te beschermen indien een fles toch onverhoopt zou exploderen. Dit is bijzonder zeldzaam maar kan steeds gebeuren door een fout in de fles.
Onderstaand wordt de techniek in 8 simpele stappen beschreven:
1) Een fles die gesabreerd moet op koele temperatuur zijn. In een fles die goed op temperatuur is bevindt zich, afhankelijk van de grootte van de fles, ongeveer 6 Bar druk (Lees: 3 keer zo veel als in een autoband !). Als de fles te warm is wordt de druk hoger en kan de fles exploderen bij het Sabreren. Als de fles te koud is kan de fles scherven en splinteren bij het Sabreren. Alleen op de juiste temperatuur zal bij het Sabreren het gewenste resultaat verkregen worden. Ideale temperatuur is 6° C. Boven de 8° C is de fles te warm en kan ze ontploffen, onder de 4° C is ze te koud en kan ze versplinteren.
2) Verwijder de folie rondom de muselet en kurk.
3) Neem de sabel in de rechterhand (als je rechts bent) en de fles in jouw linkerhand (of visa versa als je links bent). Houdt, met gestrekte arm, de fles voor je met de hals onder een hoek van ongeveer 30 graden schuins omhoog naar voren gericht.
4) Doe jouw duim in de ziel van de fles (je hebt wellicht wat minder grip maar mocht de fles breken krijg je geen scherven in de hand). De ziel van de fles is de holte onderaan de fles.
5) Leg, terwijl je de fles in de juiste positie houdt, de sabel plat in de hals van de fles en laat deze een aantal maal over de hals glijden om te controleren of er geen onvolmaaktheden op de fles aanwezig zijn.Waarschuw de omstaanders van uw voornemen om te Sabreren. Let goed op dat er niemand in de voor je staat of zou kunnen komen. Best is buiten te sabreren, zo zal je ook vermijden dat je iets in huis kapot schiet of dat de kurk kan riposteren tegen een muur en nog steeds met een hoge snelheid iemand raken.
6) Sabreer de fles met een gecontroleerde en vloeiende beweging. Liever te zacht (en nogmaals proberen) als met te veel kracht Sabreren. Indien men met teveel kracht gebruikt loopt men de kans de hele hals aan diggelen te slaan waarbij de inhoud van de fles echt niet meer geschikt is voor consumptie. De kurk zal bij een juiste sabrage van de fles schieten met een gangetje van 160 km per uur en 5-15 meter van de sabreur op de grond landen.
7) Een goede sabrage kenmerkt zich door een aantal zaken:
- Er wordt nauwelijks Champagne gemorst.
- De fles bevat een kaarsrechte snede.
Indien U een sabrage ziet waarbij grote hoeveelheden champagne uit de fles spuiten ofwel dat de hals gesplinterd is kan je ervan uitgaan dat niet aan alle randvoorwaarden voor een goede Sabrage is voldaan.
Indien men een fles op een correct manier “onthoofd" heeft dan kan je zonder problemen de fles gebruiken om op te drinken. Er kunnen dan op geen enkele manier glassplinters in de fles terecht gekomen zijn.
bron beelden: www.ghmumm.com